به گزارش بجنورد زیبا، پروژه مناسب سازی به یک پروسه تبدیل شده است و با وجود اینکه بارها و بارها بر روند مناسب سازی تاکید شده است اما روند اجرای این مقوله تاکنون آنچنان که باید انجام نشده است و در دولت های گذشته نیز همین روال حاکم بوده و حرکت لاک پشتی در این زمینه وجود داشته است.
هر فرد ناتوان عضوی از جامعه است که دارای خانواده، بستگان و آشنایان، همکاران، همسایگان، هم محله ای ها و دوستان است لذا می توان گفت که با وجود زندگی شبکه ای در جوامع این عصر، معلولیت صرفاً مساله یک فرد نیست، بلکه مشکل اجتماعی محسوب می شود. برای رفع این مشکل باید ساختارهای عینی زندگی برای معلولین مناسب سازی شود. مناسب کردن محیط کار، خیابان و مکان های فراغتی و مؤسسات ارائه کننده خدمات آموزشی، درمانی شرط لازم بهبود زندگی معلولان است.
اجرای قانون جامع حمایت از معلولین در جامعه می تواند ساختارهای عینی مساعدتری را برای زندگی کردن معلول فراهم سازد.
مقولۀ مناسب سازی جهت دسترسی راحت و آسان معلولین به ساختمان‌های آموزشی، اداری، تجاری، مراکز درمانی، پاراکلینیک‌ها و بیمارستان‌ها نصب آسانسورهایی با درهای ورودی استاندارد جهت ورود و خروج ویلچر باید توجه شود.
فرهنگ مناسب سازی فضاهای عمومی باید در جامعه نهادینه شود و مناسب سازی یکی از مطالبات اولیه قشر توانخواه از جامعه است و باید رعایت شود، با توجه به اینکه امروز علاوه بر معلولان، جانبازان و سالمندان و برخی بیماران با شرایط خاص در خصوص مناسب سازی با مشکل مواجه هستند، ضرورت این مسئله بیشتر می‌شود.
معلولیت به عنوان یک واقعیت در جامعه وجود دارد و براساس آمار سازمان بهداشت جهانی در هر جامعه ای ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت را توانخواهان و معلولان و سالمندان و.. تشکیل می دهد و در هر کشوری به طور متوسط ۳ درصد افراد معلولان بارز هستند و این آمار در کشور ما ۲.۴ درصد است.
هم اکنون در استان حدود ۲۰ هزار و ۴۰۰ خانوار تحت پوشش و مستمری بگیر بهزیستی هستند که این جدای از خانواده های زنان بی سرپرست و بد سرپرست است و حدود ۴۰ درصد از این میزان بیماران دارای اختلال جسمی و حرکتی هستند که ارتباط با معلولیت پیدا می کند و مناسب‌سازی برای آنان نیاز است نظیر نابینایان و ناشنوایان و معلولیت های ذهنی و حرکتی نیز نیازمند مناسب سازی هستند.
متوسط جمعیت سالمندی در کشور طبق آخرین آماردر سال ۱۴۰۰ حدود ۱۰.۴ درصد است که در استان از متوسط میانگین کشوری بالاتر نیستیم.
در جامعه ای که بالای ۱۴ درصد جمعیت آن سالمند باشند آن کشور میانسال است و این آمار اگر ۱۴ تا ۲۱ درصد و بالاتر باشد آن کشور سالمند است.
براساس رشد جمعیت کنونی در سال ۱۴۲۵ تا ۱۴۳۰ کشور ما از مرز ۲۴ درصد عبور کرده و یک کشور سالمند تلقی می شود. بنابراین سالمندی به خودی خود یک مخاطره نیست بلکه باید برای برخورد مناسب با آن برنامه ریزی های درست صورت بگیرد.
همچنین براساس گزارش ها سالانه ۶۰ هزار نفر در کشور بر اثر تصادف و حوادث دچار معلولیت می شوند و از این آمار ۲۰ درصد دچار ضایعات نخاعی می شوند و مناسب سازی برای آنان و افراد سالمندان و زنان باردار و .. باید مورد توجه باشد.
ساختار نامناسب فضای شهری استفاده از امکانات را برای افراد معلول دشوار می کند
یکی از معلولان جسمی در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به وضعیت نامطلوب مناسب سازی، مناسب سازی را یکی از مطالبات اولیه قشر توانخواه از جامعه عنوان می‌کند و می‌گوید: عدم مناسب سازی محیط و رنج ناشی از این موضوع افراد دارای معلولیت را در خانه ماندن و دوری از محیط بیرون مصمم‌تر می‌کند، کوچه و خیابان‌هایی که عبور و مرور از آنها نه فقط برای افرادی دارای مشکلات جسمی و حرکتی بلکه برای کودکان و آنهایی که سالم هستند هم سخت می‌شود.
وی می‌گوید: به علت ساختار نامناسب فضای شهری افراد معلول و به خصوص آنهایی که از ویلچر استفاده می‌کنند قادر به تردد داخل شهر نیستند بطوری‌که بیشتر آنها خانه نشین شده‌اند و از فعالیت‌های اجتماعی محروم هستند.
وی می افزاید: ساختمان های اداری، بانک ها بیشتر این جاها فاقد رمپ، خیابان‌های باریک و ناهموار و نبود پل برای عبور راحت، تردد را سخت تر کرده است و در مورد فضاهای تفریحی و بوستان‌ها هم باید گفت که این مکان ها و اماکن برای معلولان نیست.
نگرش متقابل معلول و محیط از جمله عوامل تعیین کننده بر کیفیت زندگی معلول است
در گفتگو با یکی از جامعه شناسان با بیان اینکه توجه به موضوع مناسب سازی بسیار مهم است، می گوید: ناتوانی جسمی و ذهنی ممکن است ناشی از عوامل متعدد باشد و به گونه های مختلف زندگی فرد را تحت تأثیر خود قرار دهد و ممکن است افراد معلول برای انجام یک یا چند فعالیت در زندگی به یاری دیگران باشد.
این جامعه شناس ضمن بیان اینکه یکی از جنبه های مهم در زندگی، ارتباط فرد معلول با محیط زندگی است، لذا نگرش متقابل معلول و محیط از جمله عوامل تعیین کننده بر کیفیت زندگی معلول است.
وی نگرش تبعیض آمیز و پیش داوری جامعه نسبت به معلولین و نگرش و طرز تلقی منفی از مهم ترین مشکلات جامعه معلولین به شمار می رود، می افزاید: با وجود یک صفت یا ویژگی مثبت یا منفی در فرد نباید سایر ویژگی های فرد به صورت مثبت یا منفی ترسیم شود.
این جامعه شناس عنوان می کند: به طور مثال اگر شخصی دارای کاستی جسمی باشد نباید سایر توانمندی های ذهنی و عاطفی و ... او را دست کم گرفت.
وی اضافه می کند: با رفتارهای نادرست و فراهم نبودن شرایط محیطی و عدم مناسب سازی در نتیجه فرد معلول در حالت انزوای اجتماعی قرار می گیرد، وجود این معضل و مشکلات نظیر آن بیانگر این موضوع است که مسائل معلولین باید با نگاهی جامع مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
مناسب کردن محیط کار، خیابان و مکان های فراغتی و مؤسسات ارائه کننده خدمات آموزشی، درمانی و فراغتی شرط لازم بهبود زندگی معلولان است.
وی تاکید می کند:در شرایطی که شمار معلولیت‌ها روز به روز بنا به دلایلی اعم از حوادث و تصادفات رو به افزایش است، اجرای قانون جامع حمایت از معلولین در جامعه می تواند ساختارهای عینی مساعدتری را برای زندگی کردن معلول فراهم سازد.
مناسب سازی یکی از مطالبات اصلی افراد توانخواه است
مدیرکل بهزیستی استان خراسان شمالی با بیان اینکه مناسب سازی یکی از مطالبات اصلی افراد توانخواه است، می گوید: طی سال‌های اخیر به ویژه در دو سال گذشته در زمینه مناسب سازی اقدامات خوبی انجام شده اما هنوز هم با استاندارد ها فاصله داریم.
محسن توحیدی‌مقدم با بیان اینکه قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت طبق قانون در سال ۱۳۹۶ به تصویب مجلس شورای اسلامی و در سال ۱۳۹۷ به تصویب شورای نگهبان رسید، می افزاید: در آن تکلیف دستگاه ها در ارتباط با مناسب سازی مشخص شده و دستگاه ها مکلف هستند در این زمینه طراحی، تولید، ساخت و دسترسی پذیری برای معلولان شامل سالمندان مادران باردار جانبازان و... نیازمند توانخواهان توجه داشته باشند.
توحیدی مقدم می گوید: شهرداری ها نیز باید برای صدور پایان کار برای تمام ساخت و سازها و اماکن عمومی و.. متناسب سازی و دسترسی پذیری الزامات را رعایت کنند.
وی با اشاره به اینکه در استان ۲۷۱ مورد بازدید از تمام دستگاه ها در ارتباط با مناسب سازی انجام شد و بیش از ۵۲ دستگاه مورد ارزیابی قرار گرفت، اضافه می کند: طبق بررسی ها در زمینه مناسب سازی اتفاقات خوبی در سطح استان رخ داده است ولی هنوز هم با استاندارد ها فاصله وجود دارد.
مدیر کل بهزیستی خراسان شمالی عنوان می کند: در شهرستان های شیروان، اسفراین و بجنورد سه پارک مخصوص معلولان در مراحل نهایی اجراست که در آنها صد درصد متناسب سازی برای دسترسی و استفاده معلولان رعایت شده است.
توحیدی مقدم ادامه می دهد: برخی از خیابان های مرکز استان مناسب سازی برای معلولان به درستی انجام شده است و امید است در تمام خیابان ها این مقوله انجام شود.
وی تصریح می کند: با پیگیری و جلساتی که با اداره کل راهداری و اداره کل میراث فرهنگی استان برگزار و مقرر شد تا در مراکز رفاهی بین راهی مکان هایی برای استراحت، نماز و ... برای افراد توانخواه تعبیه شود که این دستگاه ها ورود پیدا کرده و اقدامات خوبی در این زمینه نیز انجام شده است.
وی می افزاید: یکی از اتفاقات خوب دیگر شارژ ۶۰۰ کارت توسط شهرداری و شورای شهر مرکز استان برای استفاده توانخواهان و معلولان از حمل و نقل عمومی بود که در اختیار جامعه هدف قرار گرفت.
توحیدی مقدم می گوید: مناسب سازی ۹ دستگاه اتوبوس در بجنورد که تمام امکانات رمپ و .. تعیبه شده است و در سایر شهرستان ها نظیر شیروان و اسفراین خریداری و یا در حال پیگیری است.
مدیرکل بهزیستی استان اضافه می‌کند: در برخی از دانشگاه ها و مراکز درمانی، آزمایشگاه ها و... نیازمند توجه بیشتر به مقوله مناسب سازی هستیم و باید توجه شود تا حداقل الزامات برای استفاده افراد توانخواه رعایت شود.
وی با تاکید بر اینکه در ساخت ساختمان های و اماکن عمومی جدید و ارائه پایان کار از سوی شهرداری نیز باید توجه شود، می افزاید: برای عدالت گستری و استفاده برابر همه افراد از امکانات از لحاظ قانونی، عرفی و شرعی باید به مناسب سازی به عنوان یک وظیفه توجه شود.
مدیر کل بهزیستی استان در بخش دیگر سخنان خود به اهمیت توجه و فرهنگ سازی در این زمینه اشاره و عنوان می کند: شهروندان نیز باید در اماکن عمومی، معابر، درب منازل و... با کندن و ایجاد مانع سد راه این افراد نشوند.
امیدواریم روزی بتوانیم شهرهایی بدون مانع و در دسترس برای تمام افراد جامعه ایجاد کنیم این با اقدامات جهادی و هم افزایی تمام مسولان مدیران و با اقدامات اساسی و پایه و تقسیم کار امکان پذیر است.
مناسب سازی در استان با یک کار جهادی دنبال شود
معاون توسعه مدیریت و منابع استاندار خراسان شمالی نیز بر ضرورت ایجاد امکانات و فرصت‌های اجتماعی برابر برای افراد دارای معلولیت تاکید و می گوید: مناسب سازی اماکن عمومی و اداری استان با یک اقدام جهادی دنبال شــود.
عبدالصمد صفر نژاد یکی از دغدغه ها و ضروری‌ترین نیازهای افراد توانخواه و دارای معلولیت را رفع مشکلات محیطی و مناسب سازی معابر و محیط فضای شهری برشمرده و می افزاید: اگرچه دستگاه‌ها در خصوص مناسب سازی اماکن اقدامات خوبی انجام داده اند اما باید برای تسریع در اجرایی شدن این امر اهتمام جدی داشته باشند.
صفرنژاد اظهارمی کند: خدمت رسانی به معلولین در جهت کاهش دغدغه های آنان ضرورت داشته و تمام ارگان ها و دستگاه ها باید با فراهم آوردن زیرساخت های لازم در جهت حل مشکلات این قشر با جدیت بیشتر تلاش کنند.
معاون توسعه مدیریت و منابع استاندار خراسان شمالی اضافه می کند:می توانیم با عملیاتی شدن مناسب سازی و ایجاد بستر سازی های مناسب و با اقدامات شاخص در این زمینه به عنوان استان پایلوت در کشور و الگویی برای سایر استان ها باشیم.
صفرنژاد عنوان می کند: با روحیه هم افزایی و جهادی بین تمام مدیران و مسولان استان در حوزه عملکردی و زیرساختی حرکت های خوبی شکل گرفته است.